E-Ticaretin Gelişimi

Elektronik Ticaret geçen kısa sürede hayatımıza nasıl dahil oldu ve ne denli bir büyüme gösterdi?

E-Ticaretin gelişimini geriye dönük şekilde incelediğimizde büyük bir yol kat edildiğini görüyoruz. İnternetin hayatımıza girmesiyle birçok alışkanlığımızı buna göre değiştirdik. 1995 yılı itibari ile E-ticaret yaşamımızda varlığını göstermeye başladı. E-Ticaret’e 1997 yılında Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) toplantısı ile merhaba dedik.

2013 yılı ve sonrasında oluşturulan belirgin raporlamalar ile büyümenin ne derece büyük olduğunu daha iyi gözlemledik. E-ticaret hacmi ülkemizde 2013-2015 yılları arasında ortalama %34 gibi bir oranda büyüme gösterdi. 2016 Yılı itibari ile TÜBİSAD verilerine göre 17.5 milyar TL’lik bir hacme ulaşıldığı belirtildi.

Yükseliş ne kadar büyük gibi görünüyor olsa da, e-ticaretin toplam perakendeden elde ettiği pay 2016 yılı itibariyle %3.5 seviyesindedir. Dünya ortalamasına bakıldığında bu oran %8.5 seviyelerinde seyretmiştir. Her iki oran karşılaştırıldığında Türkiye için hala E-ticaret alanında kat edilmesi gereken yolun olduğu gözükmektedir.

Ülkemiz 2016 yılı verilerine göre %65’lik akıllı telefon kullanım oranıyla dünya ortalamasının (%60) üzerindedir. Akıllı telefon kullanımının büyük artış gösterdiği Türkiye’de mobilin E-ticaret içindeki payı %19 seviyesindedir. Akıllı telefon nüfusu Dünya genelinde ortalama %44 seviyelerindedir. Bu oran dikkate alındığında ülkemizde ciddi bir potansiyel bulunduğu anlaşılmaktadır.

Rakamlarla Türkiye’de İnternet ve E-Ticaret

2012 yılında %45 oranında internet nüfusuna sahip olan ülkemizde, 2016 yılına gelindiğinde 46.2 milyon internet kullanıcısı ile %58 internet nüfusuna ulaşılmıştır. 2014 Yılı ile karşılaştırma yapıldığında 2 yıllık süre içinde internet kullanıcısı sayısı 6.6 milyon kişi artmıştır. 2020 yılı için yapılan tahminler ise 62 milyonluk internet kullanıcısı ile Türkiye’nin internet nüfusunun %76’lık bir seviyeye taşınacağı yönündedir.

Dünyada 17. Sıradayız

80 Milyona yaklaşan nüfusu ile dünyanın en kalabalık 19. Ülkesi olan ülkemiz son raporlarda 46.2 milyonluk hacim ile 17. Sırada yer almaktadır. Ülkelerin internet kullanım potansiyelini gösteren en önemli metriklerden biri de sosyal medya kullanımıdır. Türkiye’de 2016 yılına baktığımızda yaklaşık 36 milyonluk bir kullanım analizlere yansımaktadır. Ülkemizde sosyal medya kullanımı gün geçtikçe daha fazla artmaktadır. Bu rakam 2017 yılı daha bitmeden 48 milyonu geçmiş ve yıl sonuna doğru artış göstermesi beklenmektedir.

40 Milyondan Fazla

Ülkemizde 48 milyon internet nüfusu bulunmaktadır. Bu kullanıcıların %87’sini oluşturan 41,5 milyon internet kullanıcısı istisnasız her gün internete erişim sağlıyor. Bu nüfusun internet üzerinde sosyal medya alanları ve e-posta okumanın dışında gerçekleştirdiği en sık eylem, ürün bilgisi ve markalar hakkında yorumlar aramak. Türkiye’de e-ticaret kullanıcı etkinliklerinin 1 aylık bölümüne baktığımızda, kullanıcıların %52’sinin satın almak üzere ürün veya hizmet araması yaptığını, perakende mağazasına ziyaret gerçekleştirdiğini, %43’lük bölümün ise satın alma işlemlerini gerçekleştirdiğini görüyoruz.

Bu oranlar 29,92 milyon kişinin e-ticaret üzerinden online alışveriş yaptığını göstermektedir. Bu alışverişlerde ise 30,8 Milyar TL’lik Türkiye e-ticaret hacmi içerisinde kişi başına düşen harcama yıllık 1.029 TL olarak verilere yansımaktadır.

Dünya geneline bakıldığında 1,61 Milyar kişinin internet üzerinden alışveriş işlemlerini gerçekleştirdiğini görmekteyiz. Bu rakam dünya nüfusuna göre orantılanır ise e-ticaretin dünya çapında %22 oranına ait bir nüfusa sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu nüfus kesin verilere bakıldığında geçen sene 1,915 trilyon dolarlık ciro yarattı. Kişi başına 1.869 dolarlık harcama yapıldığı istatistiklere yansımaktadır.

2016 yılı içinde Ülkemizde e-ticaret işlemleri ortalama %19’u akıllı telefon ve diğer mobil cihazlar üzerinden yapıldı. 2017 yılı ortasında yapılan istatistiklerde bu oran yaklaşık %22 gibi bir orana yükseldi. 2021 yılı için bu oranların %49 veya üzerinde bir seviyeye ulaşması düşünülmektedir.

2018 E-Ticaret Raporu – Hemen okuyabilirsiniz.

44,4 Milyarlık İşlem

İnternet üzerinde gerçekleştirilen online alışverişlerin (kredi kartı veya banka kartı) tutarı 2011 yılında 18.7 milyar, 2016 yılında ise 68,4 milyar liraya ulaştı. Bu harcamalara bakıldığında 2017 yılının ilk 6 ayında yapılan harcama tutarı 44,4 Milyar lira olarak kayıtlara geçti.

Yine yapılan birçok araştırma ve istatistikler sonucunda 2005-2016 döneminde toptan ve perakende ticaret sektöründe 7,3 dolar, konaklama ve yiyecek gibi hizmetlerde ise 750 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım gerçekleştirildi.

Zirve Giyim ve Spor Malzemelerinde

Online alış veriş yapan kullanıcıların 2016 yılı Nisan ayı ile 2017 yılı Mart ayını kapsayan 12 aylık döneme ait veriler incelendi. Bu inceleme sonucuna göre %62,3’ü giyim ve spor malzemeleri, %25,3’ü ev eşyaları (Mobilya, beyaz eşya, oyuncak, v.b), %24,1’i seyahat bileti, araç kiralama v.b, %21’9’u gıda maddeleri ile günlük ihtiyaçlar ve %19’u elektronik araçlar (cep telefonu, kamera, radyo, TV, DVD oynatıcı vb.) satın aldı.

30,8 Milyar TL Harcama

E-Ticaret ülkemizde her geçen gün daha çok tercih edilmektedir. Yapılan harcamanın detaylarına inildiğinde istatistikler şunu göstermektedir;

• 5 Milyar TL’si perakende
• 1 Milyar TL’si seyahat
• 2 Milyar TL’si yasal bahis

Son 4 Senedeki Artış

E-ticaret kullanımı dünya genelinde büyük bir hız kazanmış ve insanlara birçok kolaylık sağlamıştır. Genel olarak bakıldığında son 4 senede kullanıcı sayısında büyük artış gözükmektedir.

Avrupa: 96 Milyon

Afrika: 225 Milyon

Güney Amerika: 129 Milyon

Kuzey Amerika: 45 Milyon

Asya ve Pasifik: 773 Milyon

Ayrıca; 1.6 Trilyon dolarlık E-Ticaret işlem hacmi, 2020 için yapılan istatistiklerin 3 Trilyon Dolar gibi bir rakama yükselmesi beklenmektedir.

Alışveriş dünyasının sınırları kalkıyor. Kullanıcılar bir ürün için hem internet hem mağazada inceleme yaparak karar veriyor. İstatistiklere göre;

Mağazada ürün incelemesi yapıp online satın alma işlemi gerçekleştirenlerin oranı %17,

Online araştırma yaparak mağazada ürün incelemesi ile online satın alım gerçekleştirenlerin oranı %32,

Online araştırma yaparak yine online satın alma işlemlerini gerçekleştirenlerin oranı %44,

Online araştırmaları sonucu ürünü mağazasından satın alanların oranı ise %51

Neden E-Ticaret Tercihi;

İnternet üzerinden birçok ürün veya hizmete kolay erişim sağlayabiliyoruz. Ayrıca her ürüne ait fiyat karşılaştırmasını en zahmetsiz şekilde bu platform üzerinde gerçekleştiriyoruz. Özellikle e-ticaret üzerinde maliyetler azaldığı için internete özel birçok kampanya da yapılmaktadır. Kullanıcıların çoğu işin kolaylığı sebebi ile olsa da göz ardı edilemeyecek bir başka yüksek oranlı tercih sebebi ucuzluk.

ABD’de online alışveriş yapan kullanıcıların çoğunluğu daha kolay olduğu için online satın alımları gerçekleştirmektedir. Bir kısmı ise maliyetlere bakarak ucuzluk olmasıyla online satın almaya yöneldiğini belirtmektedir. Buna göre %58’lik oran kolay olduğu için, %32’lik oran ise ucuz olduğu için tercih etmektedir. Kalan diğer kısım ise diğer nedenlerle online alış veriş işlemlerini gerçekleştirmektedir.

Almanya’da yapılan araştırma sonuçlarına göre yine ABD’ye benzer durum gözlemlenmektedir. Kullanıcıların geneli kolay olduğu için online alışverişe yönelmektedir. Almanya’da online alışveriş tercihi; %56’lık oranla kolay olması, %35’lik oran ile ucuzluk olması ve %9’lık bölüm ise diğer nedenler ile e-ticaret tercihine yönelmiştir.

Türkiye’de E-ticaret tercih sebeplerine bakıldığında herkesin tahmin edebileceği üzere “Ucuzluk” ön planda tutulmaktadır. Ülkemizde bir ürün için birçok fiyat bulunması insanları olabildiği kadar uygun fiyat analizine yöneltmektedir. Genel olarak online alışverişe yönelen bireylerden %36’sı kolaylık olduğu için tercih etmiş, %56’lık büyük bir bölüm ise ucuz olduğu için online alışverişe yönelmiştir. Diğer nedenler ile e-ticaret’e yönelen kullanıcıların oranı %8’i göstermektedir.

Dünya ortalamasına bakıldığında e-ticaret alışverişlerinin tercih edilme nedeni kolay olması olsa da , ülkemizde asıl tercih edilme sebebi Ucuzluk olmasıdır.

Ülkemizde E-Ticaret Durum Raporu;

En önemli unsur uygun fiyat beklentisi,

İnternet kullanımı sağlayan her 3 kişiden 1’i online alışveriş yapıyor,

Tüketiciler ürün araştırmalarını mobilde satın almalarını masaüstünde gerçekleştiriyor,

Kolaylık ve Zaman kazandırması.

Son olarak E-Ticaret’in büyük hacmini göz ardı etmemek için;

Dünyada E-ticaret hacmi son 4 yıla bakıldığında 630 Milyardan, 1.6 Trilyon Dolara yükseldi,

Mobil teknolojilerin gelişimi ile birçok yeniliğe kavuşan internet platformu bu payın %44’üne sahip,

E-Ticaretin toplam perakende içindeki payı ise %8,5 oranında

Mobilin E-Ticaretteki hacmi hızlı bir yükseliş gösteren grafiğe sahip. Son 4 yılı incelediğimizde %10’luk oranın %44’lük hacimlere çıktığı görülmektedir.

Gökhan AKSOY
SEO Uzmanı